Μηδενική Ανοχή στη Μη Χρήση Κράνους: Νέα Εκστρατεία της ΕΛ.ΑΣ. σε Όλη τη Χώρα

Η Ελληνική Αστυνομία ξεκίνησε από την Τρίτη 1 Ιούλιου, μια πανελλαδική εκστρατεία με στόχο την καθολική εφαρμογή της υποχρεωτικής χρήσης κράνους για όλους τους οδηγούς και συνεπιβάτες δικύκλων και Ελαφρών Προσωπικών Ηλεκτρικών Οχημάτων (Ε.Π.Η.Ο.).

Η δράση αυτή εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο στρατηγικής «μηδενικής ανοχής», με στόχο τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.

Από τις πρώτες κιόλας γραμμές της ανακοίνωσης, διαπιστώνει κανείς το γνωστό μοτίβο: καθολικοί έλεγχοι, αυστηρές κυρώσεις, τσουχτερά πρόστιμα. Πολύ ωραία όλα αυτά, αλλά ας μιλήσουμε ειλικρινά: σε αυτή τη χώρα, πόσες φορές ακόμη θα προσπαθήσουμε να λύσουμε με το μπλοκάκι του τροχονόμου προβλήματα που ξεκινούν από την παιδεία;

Ζούμε σε μια χώρα όπου, διαχρονικά, ο νόμος είναι διακοσμητικός και η παρανομία συχνά θεωρείται «μαγκιά». Εδώ, δεν φοράς κράνος όχι γιατί το ξέχασες, αλλά γιατί… «σου χαλάει το μαλλί», «είναι ζέστη» ή «πάω μέχρι τη γωνία».

Η μη χρήση κράνους είναι σύμπτωμα μιας βαθύτερης παθογένειας: της εθνικής αλλεργίας μας στον κανόνα, στον σεβασμό και στη λογική. Δεν φοράς κράνος γιατί «δεν σου λέει κανείς τι να κάνεις», γιατί «είναι ζέστη», γιατί «θα πας δύο στενά πιο κάτω»  και φυσικά, γιατί ξέρεις ότι οι πιθανότητες να σε σταματήσει κάποιος είναι ελάχιστες. Και όταν σε πιάσουν, γκρινιάζεις για το πρόστιμο, όχι γιατί παρανόμησες, αλλά γιατί «δεν είχες τύχη σήμερα».

Η απάντηση του κράτους σε αυτή τη χρόνια κοινωνική ανωριμότητα είναι, τι άλλο; Πρόστιμα. Και μάλιστα βαριά. Αντί να επενδύσουμε σε ουσιαστική κυκλοφοριακή αγωγή από τα σχολεία, αντί να τρέξουμε εκστρατείες με πραγματικό βάθος και διάρκεια, διαλέγουμε τη λύση του τρόμου: «Δεν φοράς κράνος; 350 ευρώ». Πιστεύουμε δηλαδή ότι θα φοβηθεί κάποιος που ήδη παίζει τη ζωή του κορόνα-γράμματα καθημερινά, επειδή του κόψαμε ένα χαρτί;

Οι έλεγχοι δεν περιορίζονται στους δρόμους. Επεκτείνονται και σε εργοδότες, επιχειρήσεις ενοικίασης και όσους έχουν μερίδιο ευθύνης στην παραβατικότητα. Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 5209/2025) υποτίθεται ότι φέρνει αυστηρότερες ποινές και καθιερώνει ένα πιο δίκαιο και σύγχρονο πλαίσιο για την οδική ασφάλεια.

Δεν είναι ότι δεν χρειάζονται κυρώσεις, χρειάζονται και παραχρειάζονται. Αλλά όταν αυτές είναι το μόνο εργαλείο που ενεργοποιούμε, δείχνουμε απλώς ότι δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη στην παιδεία μας. Ή μάλλον, ότι δεν μπήκαμε ποτέ στον κόπο να την χτίσουμε.

Η Ελληνική Αστυνομία δηλώνει έτοιμη να υπηρετήσει με συνέπεια αυτή τη νέα θεσμική και κοινωνική απαίτηση. Η παρουσία της θα είναι ισχυρή και συνεχής, με στόχο την εμπέδωση της χρήσης του κράνους ως αυτονόητη πράξη προστασίας.

Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στην ανακοίνωση της: «το προστατευτικό κράνος δεν είναι απλώς μια υποχρέωση· είναι πράξη προσωπικής ευθύνης και συλλογικής ωριμότητας. Είναι η απλούστερη, πιο προσιτή και – συχνά – καθοριστική πράξη που σώζει ζωές».

Το κράνος είναι όντως η πιο απλή, φθηνή και αποτελεσματική πράξη προστασίας. Αλλά όσο αντιμετωπίζεται σαν αγγαρεία ή σαν “απειλή προστίμου”, αντί για αυτονόητη πράξη ευθύνης, το πρόβλημα δεν θα λυθεί. Και όσο η Πολιτεία επιλέγει την εύκολη λύση των κατασταλτικών μέτρων αντί για βαθιές αλλαγές νοοτροπίας, τόσο θα θρηνούμε θύματα στην άσφαλτο, με ή χωρίς εξορμήσεις της τροχαίας.