Welbike – H πτυσσόμενη μικροσκοπική μοτοσυκλετα του Βρετανικού στρατού
Κατά την διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, αρκετές ήταν οι περιπτώσεις όπου οι ειδικές δυνάμεις των χωρών που πρωταγωνίστησαν, χρησιμοποιούσαν μοτοσυκλέτες για τις μεταφορές τους.
Κλασικά παραδείγματα ήταν μοτοσυκλέτες μεγάλων εταιριών όπως BMW, Zundapp, Moto Guzzi, Harley, Indian, BSA, Norton και άλλων. Τα περισσότερα μοντέλα ήταν πρωτότυπα και κατασκευάστηκε περιορισμένος αριθμός κομματιών με σκοπό την αποκλειστική χρήση από τους κομάντος κατά την διάρκεια του πολέμου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως είχε μια μικρή μοτοσυκλέτα, του Βρετανικού στρατού, το Welbike.
Το Welbike, ήταν μια ιδιαίτερα μικρή σε όγκο μοτοσυκλέτα, κατασκευασμένη από την Εxcelsior Motorcycles, για χρήση από τις ειδικές δυνάμεις του Βρετανικού στρατού. Κατασκευάστηκαν 3641 μονάδες που αποτελούν το σύνολο της μικρότερης μοτοσυκλέτας του Βρετανικού στρατού. Ο κινητήρας του ήταν δίχρονος, 98 κ.εκ, φυσικά αερόψυκτος, με μόνο ένα φρένο πίσω.
Ήταν τοποθετημένος σε οριζόντια θέση σε ένα εντελώς μινιμαλιστικό σωληνωτό πλαίσιο, το οποίο ήταν πτυσσόμενο, με την σέλα να κατεβαίνει όπως στα ποδήλατα και το τιμόνι να διπλώνει μικραίνοντας κατά πολύ τον όγκο του.
Και ο λόγος που το Welbike έπρεπε να είναι μικρό στον όγκο του, αλλά και ο λόγος που το κάνει τόσο ιδιαίτερο, ήταν ότι το μικρό δίτροχο που θυμίζει μικρό ποδηλάτου ή πατίνι, ήταν αερομεταφερόμενο. Η κυρία χρήση του ήταν από τους αλεξιπτωτιστές του Βρετανικού στρατού που μετά την ρήψη, άνοιγαν το ειδικό κουτί που ήταν συσκευασμένο το Welbike και σηκώνοντας την σέλα και το τιμόνι είχαν έτοιμο ένα μεταφορικό μέσο.
Το Welbike σχεδιάστηκε για να χωρέσει σε ένα πρότυπο δοχείο εφοδιασμένο με αλεξίπτωτο με διαστάσεις 130 cm σε μήκος, 38 cm πλάτος και 30 cm ύψος. Με την ολοκλήρωση της ρήψης, μπορούσε να συναρμολογηθεί εύκολα και να είναι έτοιμο για χρήση το συντομότερο δυνατό.
Έτσι έδινε την δυνατότητα στους αλεξιπτωτιστές να πραγματοποιούν πτώσεις σε απόσταση από το πεδίο της μάχης, ούτος ώστε να αποφεύγουν τα αντίπαλα πυρά. Για να μπορεί να χωρά στο μικρό κουτί μεταφοράς του, εξαρτήματα όπως αναρτήσεις, φώτα, όργανα και αλλά θεωρούνταν είδος πολυτελείας. Ακόμα και η ακινητοποίηση του εξαρτιόταν από ένα μόνο φρένο στο πίσω τροχό.
Η δεξαμενή καυσίμου έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη και επειδή όταν έπεφτε η στάθμη του καυσίμου, βρισκόταν χαμηλότερα από το ύψος του καρμπυρατέρ, έπρεπε περιστασιακά ο αναβάτης να πιέζει μια αντλία χειρός που ήταν ενσωματωμένη στη δεξαμενή. Η χωρητικότητα της δεξαμενής ήταν 3,7 λίτρα με την αυτονομία του να φτάνει τα 140 χιλιόμετρα με ταχύτητες περίπου 50 χλμ/ώρα.
Το Welbike ήταν συσκευασμένο μέσα στο δοχείο-αλεξίπτωτο με τέτοιον τρόπο που το μόνο που έπρεπε να κάνει ο στρατιώτης ήταν να στρίψει το τιμόνι στη θέση του μέχρι να κλειδώσει, να σηκώσει την σέλα, να ξεδιπλώσει τα μαρσπιέ και να ανάψει το δίχρονο κινητήρα. Στο πρωτότυπο είχαν γίνει εκτεταμένες δοκιμές πτώσης στην Σχολή Ειδικών Επιχειρήσεων στο Arisaig της Σκοτίας, και στόχος ήταν ο αλεξιπτωτιστής να αφαιρέσει την Welbike από το ειδικό πράσινο δοχείο του και να είναι στο δρόμο μέσα σε 11 δευτερόλεπτα.
Ωστόσο σε καταστάσεις μάχης, προέκυψαν και αρκετά αρνητικά για την χρήση του Welbike. Η διαφορά βάρους των αλεξιπτωτιστών και του δοχείου με την μοτοσυκλέτα, το ανάγκαζαν να προσγειώνετε ποιο γρήγορα και αρκετές φορές σε κάποια απόσταση μεταξύ τους. Έτσι συχνά έπρεπε να ψάξουν για το δοχείο χάνοντας χρόνο και πολλές φορές αρκετοί συνελήφθησαν από τις δυνάμεις του εχθρού ή δεν το έβρισκαν ποτέ.
Επίσης οι μικρές ρόδες αλλά και η μικρή απόδοση του κινητήρα δεν ήταν αρκετά για να αντιμετωπίσουν επαρκώς τις δύσκολες συνθήκες με τους ανώμαλους δρόμους και τα μονοπάτια της μάχης. Το αποτέλεσμα ήταν συχνά να εγκαταλείπονται από τους στρατιώτες αφού ήταν ευκολότερο να συνεχίσουν με τα πόδια. Ένα άλλο γεγονός που συνέβαλε στην παρακμή του Welbike, ήταν ότι από τη στιγμή που ήταν σε μαζική παραγωγή πολύ μεγαλύτερα αεροπλάνα, μπορούσαν να κουβαλούν μεγαλύτερες και πιο ισχυρές μοτοσικλέτες, όπως το Royal Enfield WD / RE, και να κάνουν πιο εύκολο το έργο των στρατιωτών.
Έτσι πλέον οι μοτοσυκλέτες αυτές βρίσκονται διάσπαρτες στα χέρια διαφόρων συλλεκτών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ (όπου πουλήθηκαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο) στον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νότια Αφρική, την Ινδία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και το Βέλγιο. Τα Welbikes είναι αρκετά σπάνια κομμάτια και πολύ λίγα επιβίωσαν με το πέρασμα του χρόνου. Όσα έχουν επιβιώσει φέρουν μόνιμη ταυτότητα, που είναι ένας αύξων αριθμός πλαισίου που είναι τυπωμένος στο μπροστινό μέρος, πάνω από το πιρούνι.
Επίσης κυκλοφορεί αρκετά σε καταστήματα μοντελισμού όπου αρκετοί συλλέκτες το προμηθεύονται, σε μικρότερη κλίμακα φυσικά.