Άρθρο του Μιχάλη Μάρκου, MBA*
Διευθυντικό Στέλεχος-Σύμβουλος Επιχειρήσεων
& Καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων/Marketing
Έχουν περάσει 3 χρόνια από το ξέσπασμα της υγειονομικής πανδημίας (Covid-19) σε όλο τον κόσμο, η οποία επηρέασε όλες τις εμπορικές δραστηριότητες πολλών παραγωγικών κλάδων, όπως και αυτόν της μοτοσυκλέτας. Σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον προστέθηκαν, η έλλειψη chips/microchips που παρατηρείτε τον τελευταίο χρόνο στην αγορά (επηρεάζοντας κυρίως τον χώρο του αυτοκινήτου), ο πόλεμος που ξέσπασε (και διαρκεί ακόμα) στην Ουκρανία και οι εκρηκτικές αυξήσεις που πραγματοποιήθηκαν στα καύσιμα και το ρεύμα. Μέσα λοιπόν σε αυτό το περίεργο μακρο-περιβάλλον, η ελληνική αγορά μοτοσυκλέτας κατάφερε να πραγματοποιήσει αξιολογότατες πωλήσεις, φτάνοντας τις 55.691 μονάδες (αύξηση +24,85% σε σχέση με το 2021). Τέτοια νούμερα είχαμε να δούμε από το 2003 (!) όταν είχαν ταξινομηθεί 56.069 δίκυκλα.
Πώς έκλεισε η αγορά το 2022
Πρωταθλήτρια πωλήσεων για άλλη μια χρονιά αναδείχτηκε η SYM με 13904 πωλήσεις (και μερίδιο αγοράς 24,97%), ενώ στην 2η θέση βρέθηκε η HONDA με 10.846 πωλήσεις (και μερίδιο αγοράς 19,48%). Οι συγκεκριμένες εταιρείες ήταν και οι μόνες που πραγματοποίησαν πενταψήφιες πωλήσεις για το 2022. Στην 3η θέση βρέθηκε η PIAGGIO με 7184 πωλήσεις (και μερίδιο αγοράς 12,90%), στην 4η θέση η DAYTONA με 6174 πωλήσεις (και μερίδιο αγοράς 11,09%) και την πρώτη πεντάδα συμπληρώνει η YAMAHA με 5057 πωλήσεις και μερίδιο 9,08%. Αξιοπρόσεκτο είναι ότι οι πρώτες 5 εταιρείες κατέχουν το 77,50 % του συνολικού μεριδίου της αγοράς!
Από εκεί και κάτω η KYMCO βρέθηκε στην 6η θέση με 2027 πωλήσεις, η CF MOTO στην 7η θέση με 1821 πωλήσεις (έχοντας να δείξει μια εκπληκτική αύξηση +154,69% των πωλήσεων της σε σχέση με το 2021), ενώ στην 8η θέση βρέθηκε η VESPA με 1212 πωλήσεις. Την πρώτη δεκάδα, κλείνουν η BMW με 889 πωλήσεις και η APRILIA με 628 πωλήσεις.
Πίνακας 1. Ταξινομήσεις Δικύκλων στην Ελληνική Αγορά για το 2022
Η αγορά του δικύκλου τα χρόνια της πανδημίας
Η αγορά το 2019 είχε πραγματοποιήσει 38.230 πωλήσεις καινούργιων δικύκλων (σε μια πολύ δύσκολη δεκαετία που τέλειωνε τότε) και μέσα στο 2020 οι πωλήσεις μειωθήκαν μόνο κατά -6,73%, φτάνοντας τις 35.657 πωλήσεις. Κύριο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης χρονιάς ήταν η μερική κατάρρευση της αγοράς τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο με κάθετη πτώση των πωλήσεων κατά -42,12% (6.124 πωλήσεις το 2020 σε σχέση με 10.582 πωλήσεις το 2019). Ενδεικτικά, τον Απρίλιο του 2020, η πτώση των πωλήσεων ήταν της τάξης του -72,2% οδηγώντας περισσότερες από 15 εταιρείες να έχουν μονοψήφιες (!) πωλήσεις δικύκλων τον συγκεκριμένο μήνα. Την πτώση του 2020, διαδέχτηκε η αύξηση του 2021, κατά +25,09% και συνεχίστηκε το 2022 με μια αύξηση +24,85%.
Για να υπάρχει πληρέστερη κατανόηση της πορείας της αγοράς τα χρόνια της πανδημίας, παραθέτονται οι ταξινομήσεις των 4 τελευταίων ετών (2019 – προ πανδημίας), 2020, 2021 (εν μέσω πανδημίας) και 2022. Η αγορά το 2019 έκλεισε στις 38.230 μονάδες, βελτιωμένη κατά 14,5% σε σχέση με την αντίστοιχη του 2018 (33.378 ταξινομήσεις) και εκείνη η χρονιά ήταν μόλις η 2η συνεχόμενη με θετικό πρόσημο στην ελληνική αγορά δικύκλου από το ιστορικό χαμηλό των 28.852 πωλήσεων το 2017 και φαινόταν ότι συνερχόταν από το σοκ της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας. Δυστυχώς, όμως η εμφάνιση του Covid-19 στους πρώτους μήνες του 2020 και τα lock down που επιβλήθηκαν, πισωγύρισαν την αγορά.
Γράφημα 1. Ταξινομήσεις Δικύκλων στην Ελληνική Αγορά την τελευταία 4ετία (2019-2022)
Συγκρίνοντας τον μέσο όρο των πωλήσεων των ετών 2020 και 2021, με εκείνα του 2019, διαπιστώνουμε ότι οι περισσότερες εταιρείες είδαν αύξηση των πωλήσεων τους σε σχέση με το 2019 κάτι που είναι ιδιαιτέρα θετικό για την αγορά, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς τον αντίκτυπο που είχε η πανδημία στον κλάδο του αυτοκινήτου. Ενδεικτικά αναφέροντας, η αγορά αυτοκινήτου το 2019 είχε πραγματοποιήσει 114.109 πωλήσεις και μέσα στο 2020 συρρικνώθηκαν κατά -29,04%, πραγματοποιώντας πενταψήφιο αριθμό ταξινομήσεων, φτάνοντας τις 80.977 πωλήσεις. Κύριο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης χρονιάς ήταν η σχεδόν πλήρης κατάρρευση της αγοράς τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο με κάθετη πτώση των πωλήσεων κατά -70% (10.674 πωλήσεις το 2020 σε σχέση με 35.653 πωλήσεις το 2019), σε μια περίοδο που είναι ιδιαίτερα αυξημένες οι πωλήσεις RAC/LTR. Συγκρίνοντας τον μέσο όρο των πωλήσεων των ετών 2020 και 2021, με εκείνα του 2019, διαπιστώσαμε ότι οι περισσότερες εταιρείες είδαν πτώση των πωλήσεων τους σε σχέση με το 2019. Πιο συγκεκριμένα, 26 εταιρείες είχαν μείωση στις πωλήσεις τους, ενώ μόνο 9 είδαν αύξηση των πωλήσεων τους.
Επιστρέφοντας στο χώρο του δικύκλου, στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η πορεία των εταιρειών κατά την διάρκεια της πανδημίας και πως εξελίχθηκαν οι πωλήσεις τους το 2022, κάνοντας μια σύγκριση με τις πωλήσεις τους προ-πανδημίας (2019). Εδώ είναι σημαντικό να αναφερθεί η ανυπαρξία του καινούργιου Συνδέσμου Εισαγωγέων Μοτοσυκλετών Ελλάδος (ΣΕΜΕ) που δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 2021. Δυστυχώς έως και σήμερα, δεν έχουν αναρτήσει δημόσια τα αποτελέσματα των ταξινομήσεων δικύκλων για τα έτη 2021 και 2022, κάτι το όποιο έκανε τα προηγούμενα χρόνια, ο ΣΕΑΑ (Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσωπειών Αυτοκινήτου). Οι ταξινομήσεις ανά μάρκα και τα μοντέλα που πουλήθηκαν κάθε μήνα είναι ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία για το κοινό και ευελπιστούμε ο ΣΕΜΕ να ανταποκριθεί άμεσα και να συμπεριλάβει αυτά τα στατιστικά στοιχεία στο site τους.
Πίνακας 3. Σύγκριση πωλήσεων για τα έτη 2022, (ΜΟ 2021 & 2020) vs 2019 στην Ελληνική Αγορά Δικύκλου
Η SYM είδε τις πωλήσεις της όχι μόνο να διατηρούνται (βελτιώνοντας το ποσοστό τους κατά την διάρκεια της πανδημίας κατά +6,48%) αλλά είδε κυριολεκτικά τις πωλήσεις της να αυξάνονται σημαντικά κατά +58,69% (13904 το 2022 σε σχέση με τις 8762 το 2019). Η HONDA είχε αύξηση των πωλήσεων της κατά την διάρκεια της πανδημίας +9,82% και το 2022 κατά +74,99% σε σχέση με το 2019. Η PIAGGIO είχε μια μικρή αύξηση των πωλήσεων της κατά την διάρκεια της πανδημίας +3,63% (σε σύγκριση με το 2019) και συνολικά +22,87% το 2022 (σε σύγκριση με το 2019). Η DAYTONA είχε και αυτή μια αύξηση των πωλήσεων της κατά την διάρκεια της πανδημίας +7% (σε σύγκριση με το 2019) και συνολικά +36,90% το 2022 (σε σύγκριση με το 2019). Η YAMAHA είχε παρόμοιες πωλήσεις την περίοδο της πανδημίας με αυτές του 2019 (με μια πολύ μικρή αύξηση +0,36%) ενώ συγκρίνοντας τις πωλήσεις του 2022 με αυτές του 2019, βλέπουμε μια αύξηση +9,93%. Η KYMCO ήταν μια από τις χαμένες εταιρείες του κλάδου μιας και είδε τις πωλήσεις της να μειώνονται κατά την διάρκεια της πανδημίας κατά -5,34% και κατά -13,74% συγκρίνοντας τις πωλήσεις της 2022 με αυτές του 2019.
Άκρως διαφορετική είναι η πορεία της CFMOTO στην ελληνική αγορά από την KYMCO. Η εταιρεία έχει να δείξει μια αξιοζήλευτη πορεία κατά την διάρκεια της πανδημίας αυξάνοντας τις πωλήσεις της με το εντυπωσιακό +190,82%, ενώ το εξωπραγματικό ποσοστό αύξησης πωλήσεων κατέγραψε το 2022, κατά +1052,53% σε σχέση με το 2019. Η εισαγωγή νέων μοντέλων στην ελληνική αγορά, οι σωστές τιμολογήσεις αυτών, οι πρότερες γνώσεις του ιδιοκτήτη της εισαγωγικής εταιρείας από τον χώρο του αυτοκινήτου και η σκληρή δουλειά του, αποτέλεσαν τα εφόδια για να φέρουν την εταιρεία εκεί που είναι, έχοντας μάλιστα τις προοπτικές μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια να μπει στο τοπ 5 εταιριών με τις περισσότερες ταξινομήσεις.
Όσον αφορά την VESPA και την BMW, οι εταιρείες είχαν μείωση στις πωλήσεις τους κατά την διάρκεια της πανδημίας (-1,20% και -3,55% αντίστοιχα σε σχέση με το 2019), ενώ αντίθετα είχαν αύξηση στις πωλήσεις τους το 2022 (κατά +60,96% και +21,28% αντίστοιχα σε σχέση με το 2019).
Στα αξιοπρόσεκτα της περιόδου αυτής είναι επίσης η αύξηση των πωλήσεων για τις BENELLI (+4,97% και +19,87% αντίστοιχα), KTM (+22,31% και +6,84% αντίστοιχα), TRIUMPH (+13,85% και +110,14% αντίστοιχα), και BRIXTON (+35,53% και +135,53% αντίστοιχα). Αντίθετη πορεία είχαν η SUZUKI (μείωση -13,34% και -28,36% αντίστοιχα) και η KEEWAY (μείωση -28,13% και -47,05% αντίστοιχα).
Τέλος, άξιο αναφοράς για την περίοδο της πανδημίας είναι το γεγονός ότι τα προβλήματα που παρουσιαστήκαν στην αγορά αυτοκινήτου (ο πόλεμος που ξέσπασε στην Ουκρανία, η έλλειψη chips/microchips, οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις καινούργιων αυτοκινήτων και οι αυξήσεις στα καύσιμα και το ρεύμα), ώθησαν αρκετούς στην αγορά του δικύκλου (ιδιαίτερα στο τέλος του 2021 και όλο το 2022) κάτι που ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικό για την αγορά του δικύκλου στην Ελλάδα.
Γενικότερα, διαπιστώνουμε ότι το καταναλωτικό κοινό ξεκίνησε να αγκαλιάσει πιο πολύ τον χώρο της μοτοσυκλέτας/δικύκλου, κατά την περίοδο της πανδημίας. Ο κόσμος είδε ότι μπορεί να καλύψει την βασική ανάγκη της μετακίνησης του, γρήγορα, με ασφάλεια, υγειονομικά (αποφεύγοντας το συγχρωτισμό των ΜΜΜ) και οικονομικά. Τα κυβικά που κυριαρχούν στην Ελληνική αγορά είναι έως τα 300κε (σκούτερ & παπιά) και ο κυριότερος λόγος προτίμησης τους είναι η χαμηλή τιμή κτήσης τους, και τα χαμηλά κόστη χρήσης & συντήρησης τους.
Στο χώρο της μοτοσυκλέτας οι αγοραστικές επιλογές του κοινού στρέφονται στην κατηγορία on-off/adventure στα 300-500κε. Η συγκεκριμένη κατηγορία φαίνεται ότι έχει ακόμα μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης μιας και πολλοί κατασκευαστές στρέφονται στην αγορά των low cost μοτοσυκλετών στα 350-500κε. Δυστυχώς, παρόλο που αρκετοί πελάτες είναι πρόθυμοι να αγοράσουν μια τέτοια μοτοσυκλέτα, οι τιμολογιακές πολιτικές των εισαγωγικών εταιρειών (για τα μηχανάκια που έρχονται κυρίως από την Κίνα) αποτρέπουν περισσότερο κόσμο να μπει στην αγορά της μοτοσυκλέτας. Πιο συγκεκριμένα, το καταναλωτικό κοινό ζητά απλά/χρηστικά μηχανάκια στα 400-500κε, με 2 κυλίνδρους, ψεκασμό, 35-45hp (32-35kw), 15-17λίτρο ρεζερβουάρ, 17΄τροχούς, ABS, κατανάλωση 3-4 lt/100 χλμ. και σε τιμή κοντά στα 5.000 €. Αντίθετα, οι προτάσεις που υπάρχουν στην αγορά είναι οριακά πάνω από τις 6.000 € (φτάνοντας κοντά μερικές φορές και τις 7.000 €), κάτι που αποθαρρύνει το καταναλωτικό κοινό. Είναι λογικό το κοινό να αποζητά χαμηλότερες τιμές, ειδικά όταν αφορά μοτοσυκλέτες από την Κίνα, και από κατασκευαστές που δεν έχουν δείξει την αξία τους (αξία χρήσης και μεταπωλητική αξία), την αντοχή τους (ποιότητα) και την ύπαρξη ποιοτικής και αποτελεσματικής τεχνικής υποστήριξης (και ανταλλακτικών) μετά την πώληση, σε βάθος χρόνου. Όταν παλιότερα εταιρείες με βαριά ιστορία, πρόσφεραν το 2010, μοτοσυκλέτες στα 7995 € (Suzuki Bandit 1250S ABS), στα 5995 € (Suzuki Bandit 650S ABS), στα 3995 € το Suzuki GS 500 και 4395 € το Suzuki GS 500F (τo 2006-7), στα 5290 € (Kawasaki KLE 500) και στα 4950 € (Gagiva Raptor 650), σίγουρα τότε κάποιος θα περίμενε από τις εισαγωγικές εταιρείες ελκυστικότερες τιμές για τις μοτοσυκλέτες των 350-500κε (προερχόμενες από την Κίνα)
Πως προβλέπεται το μέλλον της μοτοσυκλέτας/δικύκλου στην Ελλάδα;
Σε παλιότερο άρθρο μας είχαμε αναφέρει ότι “..προ κορωνοϊόύ, οι προσδοκίες όλων των επιχειρήσεων της αγοράς ήταν η αγορά να ανακάμψει πολύ σύντομα και να σταθεροποιηθεί στα επόμενα 2-3 χρόνια κοντά στις 50.000 πωλήσεις νέων δικύκλων/μοτοσυκλετών περίπου τον χρόνο, μιας και οι δυνατότητες της αγοράς βάσει των νέων δεδομένων που είχαν δημιουργηθεί στην οικονομία έρεαν προς τα εκεί”.
Το 2022 ήταν μια πολύ καλή χρονιά για την αγορά, αλλά σίγουρα θέλουμε πολύ δρόμο ακόμα για να δούμε νούμερα των ετών 2007 και 2008 (με 100.458 και 100.118 ταξινομήσεις, αντίστοιχα). Παγκοσμίως, οι περισσότερες κατασκευάστριες δικύκλων/μοτοσυκλετών, θέλουν να ανταπεξέλθουν στις νέες προκλήσεις που εμφανίζονται, αυτή της ηλεκτροκίνησης και της ζήτησης δικύκλων μικρότερου κυβισμού με χαμηλότερη κατανάλωση και χαμηλό κόστος κτήσης, χρήσης και συντήρησης, αλλά και στη δραστική μείωση των εκπομπών καυσαερίων (όλων των οχημάτων, συμπεριλαμβανομένων και των δικύκλων) έως το 2030, βάση κοινοτικής οδηγίας της ΕΕ. Όσον αφορά την ηλεκτροκίνηση, βρισκόμαστε ακόμα σε νηπιακό στάδιο, παρόλο αυτά όμως αρκετές εταιρείες (οι μεγαλύτερες στον χώρο) έχουν στην γκάμα μας από ένα ηλεκτροκίνητο μοντέλο. Στόχος των εταιρειών είναι να αποκτήσουν όσο το δυνατό μεγαλύτερο μερίδιο σε αυτήν την αναδυομένη και πολλά υποσχόμενη αγορά, μιας και όπως όλα δείχνουν η ηλεκτροκίνηση θα αποτελέσει το next big thing της αγοράς μέσα στην δεκαετία που διανύουμε (2020-2029).
Όσον αφορά την ελληνική αγορά, για να τονωθούν οι πωλήσεις, θα πρέπει η επόμενη κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές του 2023, να ακολουθήσει μια σταθερή οικονομική πολιτική όσον αφορά τη φορολόγηση όλων των μηχανοκίνητων οχημάτων (τέλη, φόροι καυσίμων, κτλ). Επίσης, χρειάζεται μια επανασταθεροποίηση του οικονομικού περιβάλλοντος και κυβερνητική μέριμνα για την ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος έτσι ώστε να μπορέσει να ξαναλειτουργήσει ο κλάδος της χρηματοδότησης του λιανικού εμπορίου.
Ολοκληρώνοντας, οι ευκαιρίες που θα πρέπει να εκμεταλλευτεί η ελληνική αγορά του δικύκλου τα επόμενα χρόνια, είναι η αντιπροσώπευση & διάθεση στην αγορά νέων οικονομικών δικύκλων από την Κίνα/Ινδία (στην κατηγορία 350-500κε), η δελεαστικότερη τιμολόγηση τους στην ελληνική αγορά, η περαιτέρω ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, η ανάπτυξη του Leasing ιδιωτών, η ανάπτυξη των δικτύων λιανικής πώλησης (μαζί με την ανάπτυξη των on-line πωλήσεων) και η απόσυρση των πολύ παλαιών και ρυπογόνων δικύκλων. Αυτά, σε συνδυασμό με τις προωθητικές προσφορές που υλοποιούν οι εισαγωγικές εταιρείες, τα πάρα πολλά νέα μοντέλα δικύκλων (που ήδη υπάρχουν ή αναμένονται) και τα νέα χρηματοδοτικά προγράμματα που προσφέρουν, προμηνύουν ένα πολύ θετικό μέλλον για τον κλάδο του δίκυκλου στην Ελλάδα.
Ο κος Μιχάλης Μάρκου, MBA είναι Σύμβουλος/Επιστημονικός Συνεργάτης του ομίλου FCA (Fiat Chrysler Automobiles) έχοντας 19 χρόνια στον χώρο του αυτοκινήτου/χρηματοδοτικών υπηρεσιών σε διάφορες διευθυντικές θέσεις, είτε στον όμιλο της FCA (FCA Capital Hellas/FCA Bank) είτε στον όμιλο της CREDIT AGRICOLE (Emporiki Rent). Παράλληλα, έχει δραστηριοποιηθεί και στην εκπαίδευση όντας εισηγητής σεμιναρίων & καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων/Marketing, έχοντας συνεργασία με τους μεγαλύτερους εκπαιδευτικούς ομίλους της Ελλάδας (NYC, ΑΛΦΑ, ΑΚΜΗ, ΔΕΛΤΑ, ΔΟΜΗ, DIDACTA, κτλ) και έχοντας εκπαιδεύσει περισσότερα από 3.500 άτομα.
Είναι πιστοποιημένος εκπαιδευτής ενηλίκων (ΕΟΠΠΕΠ & ΟΑΕΔ), Σύμβουλος Επαγγελματικής Συμβουλευτικής του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) ενώ παλιότερα είχε διατελέσει και αν. μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ).
Είναι κάτοχος 2 μεταπτυχιακών Μ.Β.Α. (Master in Business Administration) από την Ανώτατη Σχολή Εμπορίου της Γαλλίας (ESCEM Business & Management School) και από το Ανοικτό Ελληνικό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), ενώ έχει επίσης πτυχίο στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από τη Μεγάλη Βρετανία (UK).
Άρθρα του με θέματα σχετικά με τη Διοίκηση Επιχειρήσεων, τις Πωλήσεις, το Marketing και τη Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού, έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα έγκυρα περιοδικά & sites.